SAFRANŞEHRİ'NDEN YAZIYORUM

KARABÜK’ÜN “BÜK”Ü VE BÖĞÜRTLEN

Görsel

Cumhuriyet dönemine kadar önemi bir gelişmeye sahne olmayan Karabük’ün ismi hakkında çeşitli rivayetler bulunmaktadır. Bunlardan ilki, zamanla iki çayın birleştiği kıvrım yerini ifade eden ve coğrafi bir terim olan ‘bük’ ile fabrikanın kurulduğu alandaki çeltik tarlalarının tepeden ‘karaltılı’ çalılar şeklinde gözükmesine istinaden eklenen ‘kara’ sıfatıyla Karabük adını aldığı görüşüdür. Prof. Dr. Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu ise Karabük ismi için farklı bir değerlendirmede bulunmuş ve ‘Bük’’ün Soğanlı ve Araç çaylarının kıvrımı olarak değil çalılıkların görünümünden geldiğini ifade etmiştir.

‘‘ ‘Kara’ tabiat parçaları üzerinde yerleşen ve tabiata cemiyetin damgasını basan insan oğullarının sık sık başvurdukları bir sıfattır ve Türk toponomisinde ehemmiyetli bir yer işgal etmektedir. Başka milletlerin toponomilerinde, yer adlarında da rastlanan bu sıfat, Karabük’ün ‘Bük’lerinin, yani çalılık ve fundalıklarının karaltısı karşısında kullanılmış olmalıdır. Nitekim Türkiye yer adları arasında ‘Sarıbük’e yahut yalnız başına ‘Bük’e rastlanır.’’

Karabük’te ‘bük’ ekini almış başka yerleşim yerleri mevcuttur. Örneğin Karabük-Safranbolu arasında Bostanbükü adındaki yerleşim bunlardan biridir. Çalılık bitkisi olan böğürtlenin ‘bük’ şeklinde telaffuz edilmesinin yanında, Karabük adının bir Türkmen ismi olduğu da savunulmaktadır.

1933 tarihli Köy kanununa tatbik olunan ve olunmayan köylerimiz hakkındaki kitapta, nüfusu 150’den fazla beş, 150’den az bir tane Karabük isminde köye ülkenin çeşitli yerlerinde tesadüfedilmiştir. Bunlar Sivas (Darende), Ankara (Şerefli Koçhisar), Malatya, Manisa (Gördes), Antalya (Manavgat), Tokat (Erbaa) da bulunmaktadır. ‘Karabüklü’ ismi ile de üç tane köy mevcuttur. Bunlar da Manisa (Akhisar’da -iki tane köy-) ve Maraş – Göksun’dadır.

böğürtlennn

(Kaynak: Kütükçüoğlu Mehmet, Türkiye’nin İlk Ağır Sanayi Kenti Karabük, Karabük Valiliği Yayınları, 2012.)

kitap kapak

Yorum yapmak ister misiniz ?

3.754 defa okundu